Fale materii. Długość fali de Broglie’a

29 lutego 2020
obraz interferencyjny wytworzony przez pojedyncze elektrony - fale materii, długość fali de Brogliea

Wczesne lata dwudziestego wieku ‘przyniosły’ wiele niesamowitych odkryć fizycznych oraz zapoczątkowały zupełnie nowy rozdział w fizyce nazywany mechaniką kwantową albo teorią kwantów. W 1905 roku Albert Einstein wysunął hipotezę, że światło, czyli fala elektromagnetyczna, składa się z pewnych elementarnych porcji (kwantów), które dziś znamy pod nazwą fotonów (zobacz: Definicja kwantu. Foton i jego energia). Liczne eksperymenty potwierdziły słuszność teorii Einsteina, w związku z czym światło zaczęło być traktowane nie tylko jako fala, ale także jako strumień fotonów (tzw. dualizm korpuskularno-falowy). W 1924 roku francuski fizyk Louis de Broglie wysunął przypuszczenie, że materia (np. elektrony) powinna podobnie jak światło wykazywać zarówno własności cząsteczkowe (korpuskularne), jak i falowe. Czy de Broglie miał rację i fale materii rzeczywiście istnieją? Odpowiedź znajdziesz w dalszej części tego artykułu, do którego przeczytania gorąco Cię zachęcam.

Czytaj całość


Definicja kwantu. Foton i jego energia

24 lutego 2020

Mechanika klasyczna poprawnie opisuje ruch małych i dużych ciał poruszających się z prędkościami dużo mniejszymi od prędkości światła c. A co w przypadku elektronów i pojedynczych atomów? Czy mechanika klasyczna sprawdza się również w przypadku tak niezwykle małych obiektów? Okazuje się, że świat w skali nanometrowej (1 nm = 10-9 m) rządzi się swoimi prawami i aby móc go poprawnie opisać musimy sięgnąć po odpowiednie narzędzia. Narzędzi tych dostarcza mechanika kwantowa nazywana również teorią kwantów.

Czytaj całość


Nagroda Nobla z fizyki 2017

03 października 2017
nagroda Nobla - miniatura

Tegorocznymi laureatami nagrody Nobla z dziedziny fizyki zostali Niemiec Rainer Weiss (połowa nagrody) oraz Amerykanie Barry Barish i Kip Thorne (druga połowa nagrody) za „decydujący wkład w konstrukcję detektora fal grawitacyjnych LIGO oraz obserwację fal grawitacyjnych”.

Czytaj całość



Poszukiwanie zmian wartości stałej Plancka z użyciem systemu GPS

28 marca 2012
zdjęcie jednego z satelitów geostacjonarnych

Zdaniem amerykańskich fizyków publicznie dostępne dane z satelitów globalnego systemu pozycjonowania (GPS) (ang. global positioning system) mogą pomóc w określaniu zmian wartości stałej Plancka w zależności od miejsca dokonywania pomiaru na powierzchni naszej planety. Technika opracowana przez naukowców z USA polega na analizowaniu drobnych poprawek, powszechnie stosowanych w zegarach atomowych stanowiących nieodłączny składnik satelitów GPS, których wprowadzanie jest bezpośrednio związane z efektami relatywistycznymi. Jednakże nie wszyscy fizycy są skłonni uwierzyć w poprawność tej metody.

Czytaj całość


Energia reakcji

17 lutego 2012

W artykule Energia w ujęciu mechaniki relatywistycznej przedstawiliśmy podstawowe wyrażenia opisujące energię całkowitą cząstki E , energię kinetyczną Ek  oraz energię spoczynkową E0 . Napisaliśmy, że zgodnie z teorią sformułowaną przez Alberta Einsteina energia spoczynkowa jest szczególnym rodzajem energii, którą posiada każde ciało obdarzone masą, niezależnie od tego czy spoczywa, czy też porusza się z określoną prędkością. W tym artykule poświęcimy nieco więcej uwagi energii reakcji.

Czytaj całość