Test: Prąd elektryczny – poziom łatwy

Testy z fizyki
1 komentarz
0%

Poniższy rysunek przedstawia prosty obwód elektryczny składający się z dwóch idealnych źródeł SEM oraz dwóch rezystorów. Przez oporniki R1 i R2 płyną prądy:

obwód elektryczny - rysunek schematyczny - test prąd elektryczny - poziom łatwy
Dobrze! Źle!

Korzystamy z drugiego prawa Kirchhoffa. Wszystkie elementy obwodu połączone są szeregowo, zatem przez rezystory przepływa prąd o jednakowym natężeniu. Kierunek przepływu prądu w obwodzie wyznaczony jest przez źródło o większej wartości SEM (źródło ε2), w związku z czym odbywa się on przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Drugie prawo Kirchhoffa zastosowane do tego obwodu wynosi:

$$\varepsilon_2 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} I \hspace{.05cm} R_1 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} \varepsilon_1 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} I \hspace{.05cm} R_2 = 0$$

Po przekształceniu tego wyrażenia względem prądu I, dostaniemy:

$$I = \frac{\varepsilon_2 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} \varepsilon_1}{R_1 + R_2} = \tfrac{2}{3} \hspace{.05cm} \textrm{A}$$

Trzy jednakowe opory o wartości 4 Ω połączono równolegle. Opór zastępczy oporników wynosi:

Dobrze! Źle!

Zobacz równoległe łączenie rezystorów.

Trzy żarówki o mocach 100 W, 250 W i 500 W są przystosowane do pracy przy napięciu 230 V. Stosunek ich oporów (w temperaturach pracy) wynosi:

Dobrze! Źle!

Korzystamy ze wzoru na opór $R = \frac{U}{I}$  oraz moc prądu elektrycznego $P = U \hspace{.05cm} I$.  Wielkością szukaną jest opór R, zatem:

$$R = \frac{U}{I} = \frac{U^2}{P}$$

Po podstawieniu do powyższego wzoru wartości liczbowych i wykonaniu obliczeń dostaniemy szukany stosunek oporów równy 1:0,4:0,2.

Trzy jednakowe opory o wartości 3 Ω połączono szeregowo. Opór zastępczy oporników wynosi:

Dobrze! Źle!

Zobacz szeregowe łączenie rezystorów.

Dwa przewody wykonano z jednakowego materiału, przy czym jeden z nich jest dwa razy dłuższy od drugiego. Opór dłuższego przewodu w porównaniu z przewodem krótszym jest:

Dobrze! Źle!

Opór R  krótszego przewodu jest równy $R_k = \rho \hspace{.05cm} \frac{l}{S}$, z kolei dłuższego $R_d = \rho \hspace{.05cm} \frac{2 \hspace{.05cm} l}{S}$.  Po podzieleniu Rd  przez Rk , dostaniemy:

$$\frac{R_d}{R_k} = \frac{2 \hspace{.05cm} \rho \hspace{.05cm} l \hspace{.05cm} S}{\rho \hspace{.05cm} l \hspace{.05cm} S} = 2$$

Poniższy rysunek przedstawia prosty obwód elektryczny składający się z dwóch idealnych źródeł SEM oraz dwóch rezystorów. Potencjał w punkcie A, B i C wynosi odpowiednio:

obwód elektryczny nr 2 - rysunek schematyczny - test prąd elektryczny - poziom łatwy
Dobrze! Źle!

Aby wyznaczyć natężenie prądu przepływającego przez obwód skorzystamy z drugiego prawa Kirchhoffa:

$$\varepsilon_2 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} I \hspace{.05cm} R_1 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} \varepsilon_1 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} I \hspace{.05cm} R_2 = 0$$

Po przekształceniu powyższego wzoru względem I, otrzymamy:

$$I = \frac{\varepsilon_2 \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} \varepsilon_1}{R_1 + R_2} = \tfrac{2}{3} \hspace{.05cm} \textrm{A}$$

Znając prąd możemy przystąpić do wyznaczenia potencjałów. Potencjał w punkcie A jest równy SEM źródła ε2, więc VA  = 5 V. Potencjał w punkcie B jest pomniejszony o spadek napięcia na rezystorze R1:

$$U_1 = I \hspace{.05cm} R_1 = \tfrac{4}{3} \hspace{.05cm} \textrm{V}$$

więc:

$$V_B = 5 \hspace{.05cm} \textrm{V} \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} \tfrac{4}{3} \hspace{.05cm} \textrm{V} = 3 \tfrac{2}{3} \hspace{.05cm} \textrm{V}$$

Potencjał w punkcie C pomniejszony jest o spadek na źródle ε1, zatem:

$$V_C = V_B \hspace{.15cm} - \hspace{.05cm} \varepsilon_1 = 3 \tfrac{2}{3} \hspace{.05cm} \textrm{V} \hspace{.1cm} - \hspace{.05cm} 3 \hspace{.05cm} \textrm{V} = \tfrac{2}{3} \hspace{.05cm} \textrm{V}$$

Zwiększając ilość rzeczywistych ogniw połączonych szeregowo powodujemy, że:

Dobrze! Źle!

Odbiornik o oporze 20 Ω pobiera w ciągu 0,5 h 1 kWh energii elektrycznej. Oznacza to, że natężenie prądu wynosi:

Dobrze! Źle!

Praca wykonywana przez prąd elektryczny wynosi  $W = U \hspace{.05cm} I \hspace{.05cm} t$.  Ponieważ praca jest rodzajem energii, zatem energię E  pobieraną przez odbiornik możemy wyrazić jako  $E = U \hspace{.05cm} I \hspace{.05cm} t$.  Korzystając z definicji oporu elektrycznego $R = \frac{U}{I}$,  otrzymamy:  $E = I^2 \hspace{.05cm} R \hspace{.05cm} t$,  skąd po przekształceniu względem I, dostaniemy:

$$I = \sqrt{\frac{\mathstrut E}{R \hspace{.05cm} t}}$$

Po wyrażeniu energii w J (1kWh = 3 600 000 J) oraz czasu w sekundach (0,5 h = 1800 s) otrzymamy szukaną wartość natężenia prądu równą I  = 10 A.

Przewód o oporze R  przecięto w połowie długości i otrzymane części połączono równolegle. Opór tak otrzymanego przewodnika wynosi:

Dobrze! Źle!

Opór R  dowolnego przewodnika możemy wyrazić wzorem  $R = \rho \hspace{.05cm} \frac{l}{S}$,  gdzie ρ  - opór właściwy, l  - długość, S  - pole przekroju poprzecznego przewodnika. Po przecięciu przewodnika na dwie równe połowy, opór każdej części będzie równy  $R = \rho \hspace{.05cm} \frac{0,5 \hspace{.05cm} l}{S}$.  Po podstawieniu tych oporów do wyrażenia pozwalającego obliczyć opór zastępczy oporników połączonych równolegle dostaniemy, że:

$$R_z = \tfrac{1}{4} \hspace{.05cm} \rho \hspace{.05cm} \tfrac{l}{S} = \tfrac{1}{4} \hspace{.05cm} R$$

Aby wyznaczyć opór właściwy dowolnego przewodnika musimy dysponować źródłem napięcia, woltomierzem, amperomierzem oraz:

Dobrze! Źle!

Przekształcając wyrażenie  $R = \rho \hspace{.05cm} \frac{l}{S}$  względem oporu właściwego ρ, dostaniemy:

$$\rho = \frac{R \hspace{.05cm} S}{l}$$

Korzystając z definicji oporu  $R = U \hspace{.05cm} I$,  otrzymamy:

$$\rho = \frac{U \hspace{.05cm} S}{l \hspace{.05cm} I}$$

Brakującymi przyrządami są więc przymiar metrowy do wyznaczenia długości l  oraz śruba mikrometryczna do wyznaczenia pola przekroju poprzecznego S  przewodnika.

Gratuluję ukończenia testu!

Dobrze! Źle!

Ilość pytań: 10
Twoja ocena: Niedostateczny
Ilość pytań: 10
Twoja ocena: Dopuszczający
Ilość pytań: 10
Twoja ocena: Dostateczny
Ilość pytań: 10
Twoja ocena: Dobry
Ilość pytań: 10
Twoja ocena: Bardzo dobry
Ilość pytań: 10
Twoja ocena: Celujący

Dodaj komentarz

1 komentarz

  • Małgorzata

    Dodano dnia 14 stycznia 2020 o godz. 20:32

    Dobry test