Tegorocznymi laureatami nagrody Nobla z dziedziny fizyki zostali trzej brytyjscy naukowcy: David J. Thouless, F. Duncan M. Haldane oraz J. Michael Kosterlitz za teoretyczne odkrycie topologicznych przejść fazowych oraz topologicznych stanów materii.
Fizycy z USA oraz Niemiec odkryli kolejną zaskakującą właściwość grafenu – ułamkowy kwantowy efekt Halla. Zjawisko to znacznie różni się od tego, które obserwuje się w tradycyjnych materiałach. Odkrycie to może okazać się bardzo pomocne w badaniu korelacji pomiędzy cząstkami relatywistycznymi a nawet może przyczynić się do rozwoju komputerów kwantowych.
Międzynarodowy zespół fizyków po raz pierwszy na świecie zaobserwował zjawisko koherentnego kwantowego poślizgu fazy (ang. coherent quantum phase slip) – zjawiska podobnego do znanego od dziesięcioleci efektu Josephsona. Jego odkrycie może mieć fundamentalne znaczenie dla lepszego zrozumienia makroskopowych układów kwantowych i być może przyczynić się do powstania komputera kwantowego.
Fizycy zajmujący się materią skondensowaną mają kolejny powód do radości – odkryto orbiton – kwazicząstkę, której istnienie przewidziano ponad dziesięć lat temu. Orbiton to kolektywne (zbiorowe) wzbudzenie elektronów w jednowymiarowym ośrodku, zachowujące się jak pojedynczy elektron, lecz przenoszące informację tylko i wyłącznie o jego orbitalnym momencie pędu. Odkrycie orbitonu może przyczynić się do wyjaśnienia pochodzenia nadprzewodnictwa wysokotemperaturowego.
Europejscy naukowcy skonstruowali magnetyczną „czapkę niewidkę”, czyli urządzenie pozwalające obiektom stawać się „magnetycznie niewykrywalnymi”. Zdaniem badaczy wielką zaletą opracowanego przez nich urządzenia jest łatwość jego wytwarzania.
Promieniowanie rentgenowskie może być z powodzeniem stosowane do kontrolowania położenia atomów domieszek w materiale i tym samym wytwarzania układów bazujących na nadprzewodnikach. Taka perspektywa wyłania się z badań przeprowadzonych przez włoskich i angielskich fizyków, którzy zademonstrowali sposób w jaki promieniowanie X o odpowiednio dużej intensywności może być wykorzystane do przekształcania niewielkich obszarów materiału zawierających atomy tlenku miedzi w materiał nadprzewodzący. Dalszy rozwój tej techniki powinien umożliwić wytwarzanie nadprzewodzących układów kwantowej interferencji (SQUID), które mogłyby znaleźć zastosowanie m.in. w komputerach kwantowych.